Według danych Eurostatu w Polsce marnuje się 9 mln ton jedzenia, co klasyfikuje nas na piątym miejscu w Europie pod kątem marnowania jedzenia na osobę, a według raportu z 2018 roku Instytutu Kantar Millward Brown do wyrzucania żywności przyznaje się 42% społeczeństwa. Ze względu na przekroczenie terminu przydatności, złe przechowywanie oraz zakup nieodpowiednich produktów, najczęściej wyrzucane jest pieczywo, owoce, wędliny, oraz warzywa. Przede wszystkim pokutuje tu brak wiedzy o postępowaniu z żywnością oraz brak umiejętności ponownego wykorzystania produktów. Z pomocą przychodzą jadłodzielnie i lodówki społeczne.
Dlaczego nie wolno marnować jedzenia
Marnowanie żywności wywołuje wiele negatywnych konsekwencji.
- Generuje potrzebę zwiększenia konsumpcji. Wpływa to na wzrost cen żywności. Wyższe koszty żywności sprawiają, że ludzie wybierają produkty tańsze i niższej jakości.
- Wyrzucanie jedzenia, zwiększa ilość śmieci wymagających segregowania, przetwarzania i składowania
- Produkcja żywności wpływa na zmiany klimatyczne (około 20% produkcji gazów cieplarnianych wiąże się z przemysłem spożywczym. Marnowanie jedzenia wymusza większą jego produkcję
- Produkcja żywności wymaga energii. Marnując jedzenie marnujemy prąd, wodę i gaz zużyte na jej wyprodukowanie
Jak nie marnować jedzenia?
Zanim przekażesz jedzenie, warto abyś samemu ograniczył sytuację, w których masz jedzenie, którego nie jesteś w stanie spożyć, dlatego poniżej zamieszczamy kilka rad jak możesz nie dopuścić do zmarnowania jedzenia.
- Zaplanuj zakupy. Kupuj tylko produkty z przygotowanej listy.
- Sprawdzaj terminy przydatności do spożycia i nie kupuj produktów, których nie zdążysz zjeść.
- Nie kupuj na wszelki wypadek i na zapas.
- Choć na zakupy najedzony. Badania pokazują, że najedzeni kupujemy mniej.
- Wiedz co masz na półce, abyś nie powielał zakupów
- Produkty z krótszą datą ustawiaj przed tymi z dłuższą
- Wykorzystuj do przygotowania posiłku produkty, które masz
- DZIEL SIĘ JEDZENIEM
Zasady te można skrócić i łatwo zapamiętać jako 4P:
- planuj
- przetwarzaj
- podziel się
- posegreguj
Czym jest foodsharing i jadłodzielnie?
Foodsharing to idea dzielenia się jedzeniem. Narodziła się w Niemczech, lecz szybko zawędrowała do innych krajów. Polską odpowiedzią na ten ruch są Jadłodzielnie, czyli miejsca, gdzie gromadzi się nadwyżki jedzenia, którym każdy może się poczęstować, a które inaczej, zepsułoby się i trafiło na śmietnik. Wszystkie Jadłodzielnie działają nieodpłatnie, a ludzie opiekują się nimi na zasadzie wolontariatu. Jadłodzielnia to najczęściej duża lodówka oraz półki ustawione w ogólnie dostępnym miejscu.
Kto może skorzystać z jadłodzielni lub lodówki społecznej?
Z jadłodzielni może skorzystać każdy niezależnie od statusu społecznego. Najważniejsze jest, aby udało się w ten sposób uratować jedzenie przed zepsuciem i zmarnowaniem.
Jakie produkty można zanieść do jadłodzielni lub lodówki społecznej?
Do jadłodzielni możesz zanieść, każdy produkt, który sam mógłbyś zjeść. Produkty, które przekroczyły datę minimalnej trwałości (najlepiej spożyć przed), ale nie przekroczyły terminu przydatności do spożycia (należy spożyć do). Zarówno produkty oryginalnie zapakowane jak i wyroby własne z naklejonym opisem potrawy i datą przygotowania.
Czego nie zanosić do jadłodzielni lub lodówki społecznej?
- surowego mięsa
- produktów z niepasteryzowanego mleka
- potraw zawierających surowe jaja
- produktów napoczętych
- produktów wymagających warunków chłodniczych
- produktów, które przekroczyły termin przydatności do spożycia
- produktów, które mają oznaki zepsucia
- produktów, które miały kontakt z odpadami spożywczymi lub znajdowały się w kontenerach na odpady
- alkohol w żadnej postaci
Pamiętaj, aby zawsze przed skorzystaniem z lodówki czy jadłodzielni ocenić produkt, dokładnie obejrzeć i powąchać.
Gdzie znajdę jadłodzielnie lub lodówkę społeczną?
Miejsca, w których można dzielić się jedzeniem są dostępne w całej Polsce. Ponieważ różne organizacje i ruchy oddolne wdrażają idee foodsharingu, nie ma niestety jednej bazy wszystkich lodówek. Jadłodzielnie możesz znaleść na:
- grupach na Facebooku
- mapie Foodsharing Polska
- wyszukiwarce Google
Na koniec nie pozostaje nam nic innego jak życzyć Ci owocnego niemarnowania!